จอกหินตะนาวศรี (Dorcoceras brunneum C. Puglisi) GESNERIACEAE
จากการรวบรวมข้อมูลในงานวิจัยของ ผศ.จรัญ ประจันบาล อาจารย์ประจำสาขาวิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ได้ศึกษาและรวบรวมข้อมูลต้นจอกหินตะนาวศรี พืชถิ่นเดียวและพืชหายาก พบขึ้นบนเขาหินปูน ในป่าผสมผลัดใบ ที่ระดับความสูง 100-150 เมตรจากระดับทะเล ในภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศไทย
ลักษณะใบ
ใบมีทั้งที่ไม่มีก้านหรือมีก้านสั้นมากโดยก้านใบยาวไม่เกิน 1 cm แผ่นใบยาว 4-10 cm กว้าง 0.5-2 cm ใบรูปรีแคบจนถึงรูปช้อน ปลายเรียวแหลม โคนใบสอบเรียว ขอบใบจักฟันเลื่อยไม่สม่ำเสมอหรือจักฟันเลื่อยละเอียดผิวใบด้านบนมีขนสีจางถึงสีน้ำตาล โดยขนมีลักษณะหลายเซลล์แบบไม่มีต่อมกระจายทั่วไป ผิวใต้ใบมีขนแบบไม่มีต่อมสีน้ำตาลสนิมอย่างหนาแน่น โดยเฉพาะบริเวณเส้นกลางใบและปลายใบ มีเส้นใบย่อย 3-4 คู่
ลักษณะดอก
ดอกแบบช่อกระจุก ก้านช่อดอกยาว 9–15 cm ผิวมีขนปกคลุมหนาแน่นทั้งแบบไม่มีต่อมและแบบมีต่อมที่ปลายขนใบประดับรูปใบหอกแคบ ยาว 2–3 mm กว้าง 0.3-0.5 mm ก้านดอกย่อยยาว 0.3–3 cm มีขนแบบมีต่อมที่ปลายขนและแบบไม่มีต่อมกลีบเลี้ยงรูปใบหอกปลายมน ขนาด 1.5–3 × 0.5–1 mm ผิวด้านนอกมีขนแบบไม่มีต่อมกระจายบางๆ แต่ผิวด้านในเกลี้ยง
ลักษณะดอก
กลีบดอกเชื่อมติดกันคล้ายรูประฆังกว้าง ดอกสีม่วงอ่อนด้านท้องสีขาว ผิวด้านนอกมีขนแบบมีต่อมโดยเฉพาะด้านข้างและด้านท้อง ผิวด้านในเกลี้ยง หลอดกลีบดอกยาวประมาณ 4-6 mm กลีบดอกคู่บนรูปกลม ขนาดประมาณ 4 × 3.5–4 mm กลีบข้างรูปรีประมาณ 4–5 × 5–8 mm กลีบท้องรูปรี ประมาณ 6 × 9.5 mm
ลักษณะดอก
ก้านชูอับเรณูยาวประมาณ 1 mm อับเรณูสีเหลืองโค้งมนหรือเกือบกลม ยาวประมาณ 1 mm ตามขวางประมาณ 2.5 mm มีเกสรเพศผู้เป็นหมัน 3 อัน ด้านข้างยาวน้อยกว่า 0.5 mm ตรงกลางยาวประมาณ 1 mm
รังไข่สีเขียวอ่อน ยาวประมาณ 3 mm ปกคลุมด้วยขนชนิดหลายเซลล์ปลายขนมีต่อมสีม่วงเข้ม ก้านเกสรเพศเมียผิวเกลี้ยงสีขาว ยาวประมาณ 4 mm โค้งลงเล็กน้อย ยอดเกสรเพศเมียเป็นก้อนกลมคล้ายหัวเข็มหมุด
ลักษณะฝัก
ฝักมีลักษณะบิดเป็นเกลียว ยาว 1.5–2.5 cm มีขนแบบมีต่อมกระจัดกระจาย
ลักษณะเมล็ด
เมล็ดสีน้ำตาลอ่อนรูปรีกว้าง ผิวเป็นตาข่าย ขนาดกว้าง 188-218 µm ยาว 303-345 µm
